Endüstri 4.0’da MES ve MOM Rolü

Endüstri 4.0'da modern üretim yürütme sistemlerine (MES) ve üretim operasyonları yönetimine (MOM) her zamankinden daha da fazla ihtiyaç duyulması beklenmektedir.

MES Kavramı Neleri Kapsar?

MES (Manufacturing Execution System) üretim yürütme sistemi anlamına gelmektedir. Bu yapı fabrika düzeyinde yönetme ve izleme süreçlerini kontrol eder.

Endüstri 4.0'da modern üretim yürütme sistemlerine (MES) ve üretim operasyonları yönetimine (MOM) her zamankinden daha da fazla ihtiyaç duyulması beklenmektedir.

MES Kavramı Neleri Kapsar?

MES (Manufacturing Execution System) üretim yürütme sistemi anlamına gelmektedir. Bu yapı fabrika düzeyinde yönetme ve izleme süreçlerini kontrol eder. MES, gerçek zamanlı olarak robot, makine monitörleri ve işçilerden saniyelik olarak tüm üretim bilgilerini alır. Üretim yönetme sistemleri kendi kendini kontrol eden bir yapıda olmasına rağmen, artık kurumsal kaynak planlama (ERP) yazılımlarına entegre ediliyor. Bir üretim yürütme sisteminin amacı verimliliği arttırmak, ürün üretim sürecinin süresini azaltmaktır. MES ve ERP yazılımlarının entegre edilmesi ile birlikte, fabrika yöneticileri zamanında, uygun maliyetli ve kaliteli bir şekilde teslimatının sağlanmasını proaktif bir şekilde kontrolünü sağlayabilir.

MOM Kavramı Nedir?

MOM (Manufacturing Operations Management) imalat işlemleri için tam görünürlük sağlayan ve bu sayede bizim de istikrarlı bir şekilde üretim performansımızı arttırabileceğimiz bütünsel bir çözümdür. Bir üretim operasyonu yönetim sistemi, kalite yönetimi, R&D yönetimi, ileri planlama ve MES (Manufacturing Execution System) gibi sistemlerin bütününü geliştirmeye yönelik bir yapıdır.
İmalat üretim alanlarının dijitalleşmesi, üretim performansını optimize etmek için verimlilik, esneklik ve pazara sürüm süresi gibi etkenleri doğrudan geliştirir. Bu yönde teknolojiyi tam anlamıyla kullanan üreticiler, pazardaki ani değişikliklere ve yıkıcı yeniliklere daha hızlı cevap verebilmektedirler.

MOM Uygulama Alanları

Birçok üretim operasyonları yönetme yazılımı (MOM), dijital sistemleri tek elden yönetmek için tasarlanmıştır. Bu yazılımlar şu özellikleri içermektedir:

► İleri Düzey Planlama
► İmalat Yürütme Sistemleri
► Üretim Yönetimi
► Performans Analizi
► İnsan-Makine Ara yüzü
► Kalite Yönetimi
► Varlık Yönetimi
► Uyum Yönetimi
► R&D Yönetimi

Kurumsal platformlar, tedarik zincirini ve ürün döngüsünü üretim yeri ile bağlantılı bir etkileşime geçmeden yönetebilmektedir. İyi bir MOM platformu ortak bir çözüm platformu olarak tüm üretim operasyonlarını desteklemek için kurumsal kaynak planlaması (ERP), ürün yaşam döngüsü (PLM) ve endüstriyel otomasyonu gibi sistemler ile etkileşime geçer.

MES/MOM Başlıca İşlevleri Nelerdir?

Üretim uygulama sistemleri veya üretim işlem yönetimi olarak adlandırılan tesis uygulamaları birbirini destekleyen çeşitli fonksiyonları içerir. MES çekirdek MOM platformudur ve tipik olarak üretim yürütme, uygulama ve uyum kalitesinin en az bir kısmını içerir. Kalite planlama, zamanlama ve bakım tipik olarak MES’in kısmı değildir ama üretim işlemleri içerisindedir. Aşağıda görülen başlıca kategorileri inceleyelim.

Üretim Planlaması

Her bir üretim tesisi için gerçekçi ve uygulanabilir planlar yaratmak için şirketler tipik olarak, makine ve kaynağın, insanlar da dahil, takım ve malzemelerin sınırlı kapasitesini dikkate alan, ayrıntılı bir plan oluşturabilen yazılıma ihtiyaç duyarlar.

Üretim Uygulaması

Bu işlevler-tipik olarak çekirdek MES olarak tanımlanan üretim işlemleri için görünürlük, takip ve izleme ve üretim operasyonlarını sağlar. Bu sistemler aynı zamanda malzemeler ve işleri sevk eder, kaynakları tahsis eder, verileri toplar, işlem adımlarını ve operatör sertifikası uygulatır, çalışma talimatlarını teslim eder, etiketleri yazdırır ve kağıtsız tesis yerleri sağlar.

Kalite Planlama

Gelişmiş ürün kalite planlaması (APQP), tedarikçilerin kaliteyi, tasarım, ürün ve süreç içerisine inşa ettiğinden emin olmak için resmi ve belgelenmiş bir girişimdir. Tanım, doğrulama ve onaylamanın resmi adımları belirlenir ve yazılımda raporlanır.

Kalite Uygulaması

Üretim boyunca, bu işlevler kalite düzeyinin istatistiksel süreç kontrolü(SPC) sayesinde, durum yönetimini, düzeltici ve önleyici faaliyetleri (CAPAs), kapsama, giriş kalite kontrolü, örnekleme ve test ile kabul edilebilir olduğundan emin olur. Aynı zamanda temel neden analizinin yanı sıra Altı Sigma çalışmalarını desteklemek için analitik işlevleri içerir.

Uyum Yönetimi

Çok seviyeli elektronik imzalar, izlenebilirlik ve süreç güçlendirmeleri materyallerin standart üretim prosedürlerine uygun bir şekilde, düzenleyici ve müşteriyi memnun ettiğinden emin olur. Otomatik olarak kaydedilen kayıtlar ile raporlama ve denetimleri kolaylaştırır.

Donanım Bakımı

Ekipman takibi kullanımı, tipik olarak MES’in doğasında vardır. Ek olarak ekipmanları güncel ve çalışır durumda tutmak için ilave önleyici ve düzeltici faaliyetler içerir. Geniş bir MOM tanımı içinde, malzeme ve yedek parça yönetimi gibi tüm bakım faaliyetleri dahil edilebilir.

Üretim İstihbaratı

Genel tesis anahtar performans göstergelerinin yanı sıra hat, operatör veya ürün tarafından sağlanan performans ve durum için performans tabloları tesis içerisine kurumsal bir görünüm sağlar. İmalat denetim yolunu, temel-neden analizini, olağan dışı izleme ve alarm sistemini birden fazla tesis üzerinde birleştirmeyi mümkün kılar.

Notlar: Bu yazı www.endüstri40.com platformundan alınmıştır. Sayın Ali Selek’in derlemesidir.
Kaynak: Siemens, ►Techtarget