Kaizen ve Kalite Kontrolün Kapsamı

15 Kasım 2016 | Hasan Kemahlı

İşletme yönetimi genellikle verimlilik ve kalite türünden konuları ele alır. Kalite ve verimlilik madalyonunun diğer yüzü Kaizen’dir. Kaizen çalışmaları kalite ve verimlilikte artış sağlar.

İyileştirme için başlangıç noktası, iyileştirme olan ihtiyacın fark edilmesidir. İhtiyaç bir problemin fark edilmesiyle ortaya çıkar. Kaizen problemlerin bilincinde olmayı öngörür. Kaizen aynı zamanda bir problem çözme yöntemidir. Problemin çözülmesiyle birlikte iyileştirme her defasında daha ileri bir düzeye taşınır. Sağlanan iyileştirmeler standartlaştırılmalıdır.

Kalite ve kalite kontrol terimlerinin Japonya’da Kaizen’in gelişiminde hayati rol oynadığı kabul edilir. Japonya’da kalite konusunda aşağıdaki tarihsel gelişmeler yaşanmıştır.

• 1940’ların sonunda Kontrol Tabloları öğrenildi
• 1950 yılında “İstatistiksel Kalite Kontrol” dergisi yayınlanmaya başladı
• 1950’li yıllarda Deming birçok kez Japonya’ya seminerler vermek için geldi
• 1954’te Juran, Kalite Kontrol Yönetimi Seminerine katılmak üzere Japonya’ya geldi. Juran’la birlikte kalite kontrolün işletme yönetiminin tüm yönleri açısından ilk kez ele alınmasını sağladı. Juran’la birlikte KK terimi hem kalite kontrol, hem de işletmenin performansında topyekun iyileştirme için kullanılmaya başlandı
• 1956’da radyoda “Kalite Kontrol” programı başladı
• 1960’ta ilk ulusal kalite kontrol ayı kutlandı
• 1960’ta kalite işaretleri ve flamaları resmen kabul edildi
• 1962’de ilk Kalite Çemberleri Kuruldu

Kalite Çemberleri; Kaizen faaliyetlerini gönüllü olarak gerçekleştiren küçük gruplardır. Bu gruplar sürekli olarak, kalite kontrol, öz gelişim, karşılıklı eğitim, iş akışının denetimi ve atölye içi iyileştirmeler konularında çalışır. Kalite Çemberleri ağırlıklı olarak maliyet, iş güvenliği ve verimlilik konularında yoğunlaşır. Kalite Çemberlerinin çabası, abartılanın aksine tüm TKK çabalarının %10-%30’unu oluşturur.

Japonya’da kısa sürede, Kalitenin üretim sırasında oluşturulması gerektiği anlaşıldı. “Kaliteyi Proseste Oluştur” sözü Japonya’da çok popülerdir. Daha sonra kalitenin daha tasarım aşamasında oluşturulmasının gerektiği ortaya çıktı. Müşterilerle ilgili bilgilerin ve pazar araştırmalarının daha en başından dikkate alınması gerektiği öğrenildi. Tüm bu süreçte KK şirketteki herkesi kapsayarak Kaizen için gerçek bir yönetim aracına dönüştü

Bu tür şirket çapındaki faaliyetler çoğunlukla TKK olarak adlandırılmaktadır. TKK yönetici olsun, işçi olsun, şirkettekilerin tümünü içeren, tüm şirkete yayılmış Kaizen faaliyetleridir. Diğer taraftan KK fonksiyonu orijinal anlamı ile de geçerlidir (Giriş KK, Final KK vb.)